منابع تولید آلودگی امواج الکترومغناطیس

امواج الکترومغناطیسی از انواع مختلف برج های انتقال مانند برج های تلفن همراه انتقال می یابند. فرستنده­های رادیویی، تلویزیون، تلفن همراه و… دارای فرکانس رادیویی هستند. این امواج تابش های الکترومغناطیسی غیر یونیزان هستند که توسط بافت های نزدیک به تلفن همراه جذب شوند. با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از تلفن همراه و سیستم های ارتباطی بی سیم و اثرات نامطلوب آن بر سلامت بدن اثرات آلودگی میدان های الکترومغناطیس مورد توجه قرار گرفته است.

عوامل تعیین کننده آلودگی امواج الکترومغناطیس از تلفن همراه

میدان­ های مغناطیسی و الکتریکی توسط منابع مختلفی در جو پخش می شوند. میدان ­های الکتریکی در اطراف منابع خود دارای مقدار زیادی انرژی هستند. این مقدار انرژی با افزایش فاصله، کم می­شود. مقدار انرژی رادیویی که یک کاربر تلفن همراه در معرض آن قرار می گیرد بستگی به عوامل زیادی مانند تکنولوژی تلفن همراه، فاصله بین گوشی و کاربر، میزان و نوع استفاده از تلفن همراه و فاصله کاربر تا برج های تلفن همراه دارد. میزان جذب امواج تلفن همراه توسط بدن را به اختصار SAR می نامند. SAR مقدار انرژی است که از تلفن همراه وارد بافت های بدن می شود. حداکثر این مقدار  1.6 وات بر کیلوگرم وزن بدن است. طبق بررسی های سازمان های بین المللی مانند  WHO و   ICNIRP میزان جذب بیشتر از 1.6 وات بر کیلوگرم وزن انسان مضر است. تعداد تماس های تلفن همراه در روز، طول هر تماس و میزان زمان استفاده از تلفن های همراه، عوامل مهمی هستند که باعث افزایش خطر ابتلا به سلامتی می شوند.

آلودگی امواج الکترومغناطیس و تاثیر آن بر بافت های بدن

میدان های الکترومغناطیس موجود در محیط، نسبت به بافت های بدن بسیار بیشتر است. در نتیجه اختلاف پتانسیل زیادی بین بدن و محیط بوجود می آید. اختلاف پتانسیل بوجود آمده میزان واکنش شیمیایی و عملکرد طبیعی بدن را دچار اختلال می­کند و منجر به پدیدار شدن بیماری­ های زیادی می ­شود.

میدان های مغناطیسی وارد شده، با میدان های موجود در بدن تداخل دارند. سلول ها و بافت های بدن در این تداخلات از بین می روند. غشای سلولی ضخیم تر می شود و مواد غذایی موجود در رگ های خونی توانایی ورود به سلول را نخواهند داشت. همچنین آسیب به پروتئین نشانگر موجود در دیواره ی سلولی، منجر به اختلال عملکرد  DNA می شود.

امواج الکترومغناطیس در مرزها دارای قدرت بیشتری هستند. با نفوذ عمیق تر امواج به بدن میزان قدرت آن ها کاهش می یابد. امواج در هنگام  برخورد با پوست دارای قدرت بیشتری نسبت به سایر اندام ها هستند. مقداری از این امواج با میدان موجود در بدن واکنش می دهند و تبدیل به گرما می شوند. امواج الکترومغناطیسی ساطع شده با فرکانس بالا ناشی از تلفن همراه، باعث القای میدان های الکتریکی در داخل خون و بافت های بدن می شود. به همین دلیل انرژی میدان های الکترومغناطیس از طریق خون جذب می شوند. هنگامی که این میزان جذب از مقدار ویژه خود بیشتر شود، برای بافت های بدن بسیار خطرساز است.

آلودگی امواج الکترومغناطیس و سرطان

امواج الکترومغناطیس وارد شده به بدن از طریق تلفن همراه و رابطه ی آن ها با سرطان، توسط آژانس بین المللی تحقیقات سرطان در سال 2011 بررسی شد. استفاده طولانی مدت از تلفن همراه در بروز برخی از سرطان ها می تواند تاثیر گذار باشد.

آلودگی امواج الکترومغناطیس و اثرات حرارتی

امواج الکترومغناطیس در اثر حرارات تولیدی خود، باعث افزایش دمای سر و مغز می شوند. افزایش دمای مغز سوخت و ساز سلول های مغزی را افزایش می دهد. این افزایش دما زمینه ای موثر در بروز تومورهای مغزی بشمار می آید. با توجه به اینکه سیستم عصبی کودکان در حال توسعه می باشد، احتمال بروز سرطان مغز در آن ها بسیار بیشتر است.

آلودگی امواج الکترومغناطیس و اثرات غیر حرارتی

اثرات غیر حراراتی امواج الکترومغناطیس باعث بروز سردرد، سرگیجه، تهوع، استرس، پایین آمدن تراکم استخوان، افزایش ناباروری در مردان … می شوند.

امواج الکترومغناطیس ناشی از تلفن همراه، اختلالات در الگوهای خواب، تغییر در واکنش های مغز را نیز بدنبال دارند.

آلودگی امواج الکترومغناطیس و تاثیر آن بر تجهیزات پزشکی

نزدیک بودن تلفن همراه به برخی از تجهیزات پزشکی مانند دستگاه های ضربان ساز، دستگاه شوک و برخی از سمعک ها احتمال دخالت در عملکرد آنها را بدنبال دارد. که این موضوع هم می تواند باعث آسیب رسانی به سلامت باشد.

چگونگی کاهش اثرات سلامت آلودگی امواج الکترومغناطیس

آلودگی امواج الکترومغناطیس ناشی از تلفن های همراه، دکل های مخابراتی، پارازیت های ماهواره و دیگر منابع تولید کننده امواج الکترومغناطیس پیرامون ما، چیزی نیست که بتوانیم از آن چشم بپوشیم. در دنیای امروز سلامتی از مهمترین مسائل روزمره برای افراد و حتی دولت هاست. زیرا با به خطر افتادن سلامت، افراد و دولت ها هزینه های زیادی را برای درمان شخص متحمل می شوند. از اینرو بحث ایمن سازی در برابر آلودگی امواج الکترومغناطیس نیز بسیار مورد توجه است. کشورهای پیشرفته دنیا قوانین ملی برای حدود پرتوگیری و استفاده از تجهیزات الکترونیکی جدید وضع کرده اند. در مواردی هم که آلودگی امواج الکترومغناطیس بیشتر از حد مجاز باشد، با استفاده از محصولات ضد امواج از عوارض مربوط به آن جلوگیری بعمل می آید. محصولاتی مانند رنگ ضد امواج، برچسب شیشه ضد امواج، کاور وای فای ضد امواج، کاغذ دیواری ضد امواج، پرده ضد امواج و … برای ایمن سازی ساختمان ها در برابر آلودگی امواج الکترومغناطیس و محصولات دیگری مانند لباس های بارداری ضد امواج، لباس زیر ضد امواج، ست لباس نوزاد ضد امواج، کلاه ضد امواج و …. برای حفاظت افراد در برابر امواج الکترومغناطیس در محیط های آلودهف به کار می رود. خوشبختانه در ایران نیز با تلاش دانشمندان ایرانی این محصولات بومی سازی شده و در اختیار هموطنانمان قرار گرفته است.

منابع:

1. Sonkusare, S.S. and Zahoor, N., 2018. Effect of mobile phone radiation on antenatal cardiotocography at 40 weeks and maternal and neonatal outcome. INDIAN JOURNAL OF APPLIED RESEARCH, 8(2).
2. Bhat, M.A. and Kumar, V., 2013. Calculation of SAR and measurement of temperature change of human head due to the mobile phone waves at frequencies 900 MHz and 1800 MHz. Advances in Physics Theories and Applications, 16(2013).